Σκέψεις με αφορμή την εφαρμογή της δράσης «Η τσάντα στο σχολείο»

Με την εγκύκλιο Φ.7/219218Δ/13-12-2017 το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ενέκρινε τη δράση «Η τσάντα στο σχολείο». Σκοπός της δράσης είναι, σύμφωνα με το Υπουργείο, «να υποστηρίξει ουσιαστικά τον μειωμένο χρόνο δημιουργικής επαφής και επικοινωνίας γονέων – παιδιών» και είναι προφανές ότι ανταποκρίνεται σε μια επίκαιρη κοινωνική ανάγκη.

Με άλλα λόγια το Υπουργείο Παιδείας αντιλαμβάνεται το γεγονός ότι τα παιδιά έχουν ένα επιβαρυμένο πρόγραμμα προετοιμασίας των μαθημάτων τους στο σπίτι και μέσα από την παρέμβασή του, «παραμονή της τσάντας στο σχολείο», να τονίσει την ανάγκη για  ενίσχυση του ποιοτικού χρόνου των παιδιών με τις οικογένειές τους, αλλά και την ανάγκη τους να παίξουν και να χαλαρώσουν. Με αυτόν τον τρόπο διευρύνονται οι δυνατότητες ενασχόλησης των παιδιών για δραστηριότητες που άπτονται των προσωπικών τους ενδιαφερόντων, συμβάλλοντας έτσι όχι μόνον στη γνωστική, αλλά και στη συναισθηματική και κοινωνική τους ανάπτυξη.

Πώς λοιπόν μπορεί κάποιος να χαρακτηρίσει την κίνηση αυτή του Υπουργείου Παιδείας; Προφανώς προσπαθεί με έμμεσο τρόπο να προτρέψει τους εκπαιδευτικούς να μειώσουν αισθητά τον όγκο των κατ’ οίκον εργασιών, στοχεύοντας στην ανάθεση λιγότερων αλλά ποιοτικότερων εργασιών των μαθητών για το σπίτι με αποτέλεσμα να υπάρξει ελεύθερος χρόνος στα παιδιά για μία πιο δημιουργική επαφή με τους γονείς τους όχι μόνο για μια φορά τον μήνα αλλά σε καθημερινή βάση.

Ο ισχυρισμός μας αυτός ενισχύεται και από το γεγονός ότι το Υπουργείο Παιδείας και κατά το παρελθόν έκανε άμεσες και όχι έμμεσες προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση. Μετά από πρόταση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου εξέδωσε τις εγκυκλίους με αριθμό Φ.12/428/85241/Γ/18-3-2003 και Φ.12/342/35602/Γ1/04-05-2005 με τις οποίες προτρέπει τους εκπαιδευτικούς να μειώσουν τον φόρτο εργασίας των μαθητών στο σπίτι προτείνοντας μάλιστα αυτή η εργασία να έχει διάρκεια: 30΄για τους μαθητές Α΄ και Β΄ τάξεων του Δημοτικού, 40’ για τους μαθητές Γ΄ και Δ΄ και 60΄ για τους μαθητές της Ε΄ και ΣΤ΄.

Αφού λοιπόν υπάρχει ένα τέτοιο προηγούμενο, διερωτάται κανείς, γιατί δεν εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις των παραπάνω εγκυκλίων από τους εκπαιδευτικούς (ή από κάποιους εκπαιδευτικούς) και αναγκάζεται το Υπουργείο Παιδείας με έμμεσο τρόπο να τους υπενθυμίσει τι πρέπει να κάνουν με τις εργασίες στο σπίτι; Γιατί δεν παρεμβαίνουν τα αποκεντρωμένα θεσμικά όργανα του υπουργείου, έτσι ώστε να τύχουν εφαρμογής οι αποφάσεις των καθ’ ύλη αρμοδίων, οι οποίες δεν είναι τυχαίες αλλά στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα;

Φαίνεται ότι τέτοιες αρμοδιότητες δεν έχουν εκχωρηθεί στους Σχολικούς Συμβούλους να «συμμορφώνουν» αυτούς τους φορείς (εκπαιδευτικούς και γονείς) που ισχυρίζονται ότι «Καλός Δάσκαλος είναι αυτός που δίνει άφθονη εργασία στους  μαθητές για το σπίτι». Και αυτό φαίνεται να ισχύει και μάλιστα να διευρύνεται περαιτέρω καθώς απογυμνώνονται οι αποκεντρωμένες υπηρεσίες του Υπουργείου από τέτοιου είδους αρμοδιότητες. Συγκεκριμένα, ο εκπαιδευτικός δε θα επικοινωνεί πλέον «πρόσωπο με πρόσωπο» με τους καθ’ ύλη αρμόδιους Σχολικούς Συμβούλους αλλά θα τους αναζητά στο τηλέφωνο μια και αυτοί θα έχουν την έδρα τους σε μία από τις 13 εκπαιδευτικές περιφέρειες της εκπαίδευσης (βλέπε νομοσχέδιο που σκοπεύει να ψηφίσει του Υπουργείο).

Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι αυτές οι εξαγγελίες του τύπου «Η τσάντα στο σχολείο» ίσως είναι καθαρά κινήσεις εντυπωσιασμού και τίποτε παραπάνω. Αν κάποιος επιθυμεί να λύσει ένα χρόνιο πρόβλημα παίρνει ριζοσπαστικά μέτρα για την καθημερινή εφαρμογή του (υποχρεωτικό ολοήμερο σχολείο, επιμόρφωση εκπαιδευτικών κ.λπ.) και όχι για κάποια μέρα του μήνα να καθιερώνει μέτρα που ίσως και να οδηγούν προς ένα εκ διαμέτρου αντίθετο στόχο.       

                                                                                     Γιάννης Δ. Καραντζής