Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΥΛΗ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣΚΟΠΟΣ;

 

Τώρα που το διδακτικό έτος έφθασε στο τέλος του και οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου έδωσαν τις εξετάσεις τους, εκπαιδευτικοί αλλά και γονείς μπορούν με λιγότερο άγχος και περισσότερη νηφαλιότητα να αναλογιστούν και να απαντήσουν στο ερώτημα: «Η διδακτέα ύλη είναι αυτοσκοπός ή μέσον προς εκπλήρωση του σκοπού;»
Θα επιχειρήσω να εκθέσω σύντομα κάποιες σκέψεις μου. Είναι γνωστό ότι οι συγγραφείς των διδακτικών βιβλίων συγκέντρωσαν ένα επαρκές και ενδεικτικό διδακτικό υλικό για κάθε θεματική ενότητα, προκειμένου ο εκπαιδευτικός (σύμφωνα και με τις οδηγίες των αναλυτικών προγραμμάτων) να κάνει τις επιλογές του, να απλοποιήσει, να αφαιρέσει, να προσθέσει, να εμβαθύνει με στόχο πάντοτε να ολοκληρωθεί η ύλη σύμφωνα με δυνατότητες του κάθε μαθητή.

Το σημερινό σχολείο δεν έχει στόχο να δώσει στα παιδιά μόνο γνώσεις, αλλά μέσα από αυτές τις γνώσεις να μπορέσουν αυτά να αναπτύξουν δεξιότητες που θα τους είναι χρήσιμες στην καθημερινή τους ζωή, αλλά και να οδηγηθούν προς την κατεύθυνση της αυτομόρφωσης, δηλαδή να μάθουν να ερευνούν, να επεξεργάζονται αυτά που διαβάζουν, να επιλέγουν τα κατάλληλα, με άλλα λόγια «να μάθουν πώς να μαθαίνουν».
Η διδακτέα ύλη που προσφέρεται μέσα από τα βιβλία, πρέπει να παρέχεται στους μαθητές μέσα από μια διαφοροποιημένη διδασκαλία και ο καθένας να πάρει αυτό που μπορεί, γιατί δε μαθαίνουν όλοι το ίδιο και δε μαθαίνουν όλοι στον ίδιο χρόνο. Άλλωστε, οι χρονικές προθεσμίες και περιορισμοί σκοτώνουν τη δημιουργικότητα.

Είναι λοιπόν καιρός τη διδακτέα ύλη να την δουν οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς ως ένα μέσον προς εκπλήρωση του σκοπού και ο σκοπός της εκπαίδευσης είναι να σεβαστεί την ατομικότητα και ιδιαιτερότητα του μαθητή, αλλά και να του αναπτύξει την κριτική σκέψη, τη δημιουργικότητα και τις μεταγνωστικές του δεξιότητες.

Θα μπορούσε όμως να ρωτήσει κάποιος: Αυτό το μήνυμα το έχει κατά νου το Υπουργείο Παιδείας; Αν φυσικά ακούει τις εισηγήσεις των ειδικών, οφείλει να το γνωρίζει και σε κάθε περίπτωση πρέπει να το υλοποιεί, προγραμματίζοντας σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς και δίνοντας οδηγίες στους συγγραφείς των νέων βιβλίων, που πρόκειται να εκδοθούν σύντομα, να μειώσουν τη διδακτέα ύλη αφήνοντας περισσότερο χρόνο στους εκπαιδευτικούς να τη διαπραγματευτούν και να βοηθήσουν τους μαθητές να την κατανοήσουν σε βάθος