Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024

ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΠΕΡΙΣΥΛΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

 


Από τον φίλο Σωτήρη Βαρνάβα, ποιητή, Καθηγητή Πανεπιστημίου Πατρών. Το αναδημοσιεύω.

ΥΠΟΘΕΣΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
κι ένα ποτήρι νερό για τον καθένα
Πνεύμα δικαιοσύνης
και φορτίο συνείδησης
ταξιδεύουν τις λέξεις
την αλήθεια
απ' το βυθό ν' ανασύρουν.
Ήχοι φυλαγμένου σολφέζ
πάνε οι μέρες
κι έρχονται στίχοι
παλιό και νέο πόθο
τραγουδώντας.
Πάντα δικαιοσύνης υπόθεση
κι ένα ποτήρι νερό
για τον καθένα.
Δέντρο γυμνό
σε ποταμού κατεβασιά
και διψασμένο τ' άλογο Ιούλη μήνα
τ' αηδονιού η φωνή τρεμάμενη
και τρομαγμένα τα όνειρα
κι από πανί σε μια ποδιά
γυναίκας δάκρυ που έσταζε
όλο το βράδυ σε κρεμάστρα.
Καμίνι που 'χε φορτώσει χώμα και νερό
μα η φωτιά για το λαγήνι εχάθη.
 
Σωτήρης Π. Βαρνάβας
από Ιδιωτική συλλογή

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2024

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ – ΜΕΝΤΟΡΩΝ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΣΤΟ 16ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

 

Είναι γνωστό ότι στα Παιδαγωγικά Τμήματα η Πρακτική Άσκηση των φοιτητών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Προγράμματος Σπουδών, γιατί συμπληρώνει τη θεωρητική και εργαστηριακή κατάρτιση των φοιτητών και αποτελεί βασικό παράγοντα της ολοκληρωμένης εκπαίδευσής τους.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, το Τμήμα Επιστημών Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας του Πανεπιστημίου Πατρών (πρώην Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπ/σης) εκπαίδευσε αρχικά (2012-2014) περίπου 350 εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ως Μέντορες των φοιτητών. Επιστημονική υπεύθυνη του έργου ήταν τότε η κ. Βενέττα Λαμπροπούλου, Καθηγήτρια και Πρόεδρος του τμήματος και συντονιστής του προγράμματος ο κ. Ιωάννης Καραντζής, τ. Επίκουρος Καθηγητής και τότε υπεύθυνο μέλος ΔΕΠ για τις πρακτικές ασκήσεις των φοιτητών.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στο πλαίσιο της Εξωτερικής Αξιολόγησης του Τμήματός μας (Οκτώβρης 2013) από ομάδα τεσσάρων Καθηγητών Ξένων Πανεπιστημίων, το πρόγραμμα των Πρακτικών Ασκήσεων αξιολογήθηκε με ΑΡΙΣΤΑ για την οργάνωση και υλοποίησή του.
Η εκπαίδευση των Εκπαιδευτικών – Μεντόρων συνεχίστηκε μέχρι σήμερα από την υπεύθυνη καθηγήτρια κ. Άννα Φτερνιάτη και το μέλος ΕΔΙΠ κ. Νίκο Μάνεση. Στο πλαίσιο αυτό της εκπαίδευσης των Μεντόρων είχα τη χαρά και την τιμή και φέτος (σήμερα 2/3/2024) να συμμετάσχω κι εγώ ως διδάσκων μαζί με τους Καθηγητές του τμήματος: κ.κ. Α. Φτερνιάτη, Χ. Τσαχουρίδη, Α. Πατρικίου και τον κ. Ν. Μάνεση, Ε.ΔΙ.Π του οικείου Τμήματος.
Το θέμα της εισήγησής μου ήταν: «Τα Μαθηματικά στη ζωή μας: Βασικές αρχές του Α.Π. με έμφαση στο πρόβλημα και στη λύση του (ανοιχτά προβλήματα και μοντελοποίηση). Γενικές διδακτικές προσεγγίσεις με βάση τα σχολικά βιβλία».
Η χαρά μου ήταν μεγάλη καθώς συνάντησα εκλεκτούς εκπαιδευτικούς και πρώην φοιτητές μου !

 

Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2024

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ «ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ 1821»

 

Και εκεί που περιδιάβαινα τις ηλεκτρονικές σελίδες των κοινωνικών δικτύων, μια ανακοίνωση για την έκδοση ενός νέου βιβλίου με ξάφνιασε ευχάριστα. Η πολυγραφότατη Δασκάλα και Διευθύντρια του 1ου Δημοτικού Σχολείου Ακράτας, Αναστασία Ευσταθίου, βλέπω ότι μας χαρίζει ένα νέο συγγραφικό της δημιούργημα από τις εκδόσεις «Ελληνοεκδοτική». «Το δικό μας 1821» το τιτλοφορεί και έχει στόχο να μεταφέρει τον αναγνώστη σε εκείνα τα δύσκολα χρόνια του Αγώνα του 21 και να εξάρει τη συμβολή κάποιων Προσώπων, που όπως αναφέρει και η ίδια, «ονειρεύονταν ένα κράτος ελεύθερο σε έναν ειρηνικό κόσμο».

Απευθύνεται στους νέους και όχι μόνο κεντρίζοντας το ενδιαφέρον τους και προτρέποντάς τους (στο τέλος κάθε αυτοτελούς ιστορίας) να κρατήσουν στη μνήμη τους ιστορικά γεγονότα που συνδέθηκαν με τους αγώνες του Έθνους μας. Και αυτό το πετυχαίνει επιλέγοντας έναν πρωτόγνωρο τρόπο παρουσίασης των γεγονότων. Δίνει τον λόγο σε αντικείμενα, που συνδέθηκαν άρρηκτα με πρόσωπα και γεγονότα του ηρωικού αγώνα, να μιλήσουν και να εξιστορήσουν στα παιδιά καταστάσεις εκείνης της εποχής.

Πέρα από τον άριστο χειρισμό της ελληνικής γλώσσας, αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση είναι ότι η Αναστασία δεν αρκείται να διαβάσει το βιβλίο ο αναγνώστης, αλλά να εμβαθύνει στο περιεχόμενό του, να αποκτήσει ενσυναίσθηση, να σταθεί κριτικά στα γεγονότα και κατά κάποιο τρόπο να τα βιώσει. Αυτόν τον στόχο τον πετυχαίνει με την παράθεση (στο τέλος του βιβλίου) φύλλων εργασίας με μια ποικιλία δημιουργικών δραστηριοτήτων. Αυτή η καινοτομία, κατά τη γνώμη μου,  απογειώνει το βιβλίο και από ένα αφήγημα ιστορικών γεγονότων το καθιστά ένα χρήσιμο διδακτικό εργαλείο.

Θεωρώ ότι το βιβλίο θα αγαπηθεί από μικρούς και μεγάλους. Συγχαρητήρια και πάλι, Αναστασία!  

Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2024

ΤΑ ΠΕΡΙ ΟΜΗΡΙΚΗΣ ΙΘΑΚΗΣ

 

Ο Στέλιος, βαθύς γνώστης της Ιστορίας της Ιθάκης και ενημερωμένος πλήρως για τα αρχαιολογικά ευρήματα όλων των ανασκαφών που έχουν γίνει στο Ιστορικό Νησί, συναντήθηκε προχθές το πρωί με τον φίλο του τον Νίκο σε μια καφετέρια για να απολαύσουν τον καφέ τους και να μιλήσουν από κοντά, επειδή είχαν και πολύ καιρό να συναντηθούν. Αφού παρήγγειλαν τον καφέ τους και αναφέρθηκαν στα οικογενειακά τους, το «πειρακτήρι» ο φίλος του έριξε την πρώτη «βολή».

-                     Βρε Στέλιο, έμαθες ότι όλο και πολλαπλασιάζονται οι απόψεις ότι το αγαπημένο σου νησί δεν είναι η Ομηρική Ιθάκη και ο Οδυσσέας είχε την έδρα του σε άλλον τόπο;

-                     Άκουσε, Στέλιο, εγώ στηρίζομαι σε γραπτά κείμενα και σε δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες σε έγκριτα περιοδικά εγνωσμένου κύρους. Η Ιθάκη λοιπόν δεν έχει κανένα λόγο να αποδείξει την Ομηρικότητά της (Αντύπας, 2016· Βικέλα, 2010). Άλλοι επίδοξοι διεκδικητές της οφείλουν να παρουσιάσουν τις αποδείξεις τους περί του αντιθέτου. Σε ερωτώ: Έχεις δει μέχρι τώρα τέτοιες αποδείξεις;

-                     Όχι, από ό,τι ξέρω, αλλά ξέρεις τι έχετε εσείς να δείξετε; Λέγεται ότι και το Μέγαρο-Ανάκτορο στον Άγιο Αθανάσιο είναι της ελληνιστικής περιόδου και εντελώς εγκαταλελειμμένο στην τύχη του.

-                     Άκουσε, φίλε μου, εγώ ομιλώ, όπως σου είπα παραπάνω, με ερευνητικά δεδομένα δημοσιευμένα σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά, τα οποία σου τα παραθέτω και να τα δώσεις και σε αυτούς που μεταδίδουν πληροφορίες αποπροσανατολισμού. Από αυτές τις πηγές τεκμαίρεται ότι η κατοίκηση στην Ιθάκη και πιο συγκεκριμένα στον Άγιο Αθανάσιο - Σχολή Ομήρου ήταν συνεχής από τα νεολιθικά έτη (Papadopoulos, Lolos et all, 2022). Οι χάλκινοι τρίποδες που αναφέρονται στο Ομηρικό κείμενο και ανακαλύφθηκαν στο σπήλαιο της Πόλης, τα νομίσματα με την κεφαλή του Οδυσσέα και την επιγραφή ΙΘΑΚΩΝ (= ΙΘΑΚΗΣΙΩΝ), το «ΕΥΧΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙ», το αγαλματίδιο του Οδυσσέα (Wilhelm Vollgraff, 1905), που βρέθηκε στη Σχολή Ομήρου κ.λπ. είναι από αυτά τα ευρήματα που δείχνουν πού βρίσκεται η έδρα του Βασιλείου του Οδυσσέα.

-                     Ωραία, με έπεισες φίλε μου παραθέτοντας αυτές τις βιβλιογραφικές αναφορές, αλλά έγιναν κάποιες εργασίες στο ιστορικό μέρος του Αγίου Αθανασίου - Σχολής Ομήρου;  

-                     Άκουσέ με, ο Δήμος Ιθάκης έχει επιτελέσει σημαντικό έργο. Μέσα από την Προγραμματική Σύμβαση (που την χρηματοδότησε με 120.000 €) κατόρθωσε να περιφράξει τον αρχαιολογικό τόπο, να τον αποψιλώσει και να τον καθαρίσει σημαντικά, αλλά και σπουδαιότερο έγινε η μελέτη, η τεκμηρίωση, ο καθαρισμός κ.λπ. των κινητών ευρημάτων των ανασκαφών από ομάδα αρχαιολόγων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή Γ. Λώλου και τώρα περίπου 350 ευρήματα είναι έτοιμα να εκτεθούν στο Μουσείο Ιθάκης, που θα ανακαινιστεί. Παράλληλα η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κεφαλληνίας και Ιθάκης  συνέταξε τις μελέτες για την αναστήλωση, τη δημιουργία δρόμων, πινακίδων κ.λπ. και απέστειλε στο Υπουργείο Πολιτισμού την πρόταση για κήρυξη αυτού του χώρου ως αρχαιολογικού.

-                     Όμως, πότε θα γίνει ο χώρος αυτός επισκέψιμος;

-                     Κατά πρώτο, πρέπει να τονίσω ότι ο Χώρος αυτός είναι σημαντικότατος για την Ιθάκη (Κοντορλή, 2017· Λώλος κ.λπ, 2022· Papadopoulos, 2017 & 2017a). Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, δυστυχώς, των διαφόρων υπηρεσιών της Χώρας μας εμποδίζουν τη γρήγορη εξέλιξη των πραγμάτων. Όπως, όμως μαθαίνω, οι Ιθακήσιοι δεν αφήνουν τίποτε στην τύχη του, είναι επίμονοι και διεκδικούν με πάθος τα δίκαια αιτήματά τους.

-                     Σε ευχαριστώ πολύ για τις πληροφορίες. Σου αποκαλύπτω ότι το αρχικό σχόλιό μου ήταν ένα ρητορικό ερώτημα για να σε προκαλέσω να μου τα πεις όλα αυτά. Εις το επανιδείν. 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΑΝΤΥΠΑΣ, Κ. (2016). Πού είναι η Ιθάκη; Το γεωγραφικό στίγμα ενός ταξιδιού στο μύθο. Σεμινάριο Ομηρικής Φιλολογίας, 2-22. Ιθάκη 28-30 Αυγούστου 2016.

ΒΙΚΕΛΑ, Ε. (2010). Η Ιθάκη και το άλλο Ιόνιο από την προϊστορία έως τον 5ο αιώνα π.Χ. Συγκρίσεις και αποκλίσεις. Πρακτικά ΙΑ Διεθνούς Συνεδρίου για την Οδύσσεια, 15-19 Σεπτεμβρίου 2009. Ιθάκη: Κέντρο Οδυσσειακών Σπουδών.

ΚΟΝΤΟΡΛΗ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Λ. (2017). Ανασκάπτοντας στην Ομηρική Ιθάκη. Αποτελέσματα ανασκαφικού-ερευνητικού προγράμματος του Παν/μιου Ιωαννίνων στη βόρεια Ιθάκη. Δωδώνη, 467-504.

ΛΩΛΟΣ, Γ., ΜΑΡΑΜΠΕΑ, Χ., ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ, ΣΤ., ΤΣΩΝΟΣ, Α. (2022). Σχολή Ομήρου, 2018-2021: Η εξέλιξη του ερευνητικού προγράμματος του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων στη Βόρεια Ιθάκη. Γ’ Συνέδριο: Το αρχαιολογικό Έργο στη ΒΔ Ελλάδα και στα Ιόνια Νησιά.

PAPADOPOULOS A. (2017a). Mycenaean citadels of western Greece: architecture, purpose, their intricate role in the local communities and their relations with the west. Hesperos, 419-446.

PAPADOPOULOS TH. (2017). The nature of warfare in western Greece and the Ionian islands during the late bronze age. Esperos, 419-431.

THANASIS PAPADOPOULOS, CHRISTINA MARABEA, STAVROS OIKONOMIDIS, AKIS TSONOS, YANNOS G. LOLOS (2022). Emerging evidence for neolithic Ithaca. Journal of neolithic archaeology, 47-59.

WILHELM VOLLGRAFF (1905). https://www.persee.fr/doc/bch_0007-4217_1905_num_29_1_3299

Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου 2024

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΑΣΗ ΑΡΚΕΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

 

Ο Δημήτρης, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, έπινε προχθές τον καφέ του παρέα με δύο νεότερους συναδέλφους του, έναν της πρωτοβάθμιας και έναν της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Είχαν καιρό να συναντηθούν κάτι με τον αποκλεισμό εξαιτίας του κορωνοϊού και κάτι από το γεγονός ότι ο Δημήτρης μένει για αρκετό χρονικό διάστημα στο χωριό του. Μετά από μια σύντομη κουβέντα για τα νέα των οικογενειών τους γρήγορα η συζήτηση στράφηκε γύρω από τα της εκπαίδευσης.

Δημήτρης: Αλήθεια, πώς είναι τα πράγματα στην εκπαίδευση;

Με ένα στόμα και οι δύο φίλοι του απάντησαν: Έχουν αλλάξει τα πράγματα, και κυρίως τον τελευταίο καιρό, Δημήτρη μου. Πολλοί μαθητές έρχονται απροετοίμαστοι στο σχολείο, επιδεικνύουν μεγάλη αδιαφορία για τα μαθήματα και το χειρότερο δεν έχουν σωστή συμπεριφορά.

Να,  είπε ο συνάδελφος από τη δευτεροβάθμια, καλέσαμε προχθές τον γονέα ενός μαθητή στο σχολείο, γιατί ο γιός του μίλησε με άσχημο τρόπο στον καθηγητή και αυτός αντί να επιπλήξει τον μαθητή, τα έβαλε με τον διευθυντή του σχολείου υπερασπιζόμενος σε υπερβολικό βαθμό το παιδί του.

Πού να δεις τι συζητούν οι γονείς μπροστά στα παιδιά τους, συμπλήρωσε ο συνάδελφος από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Κατηγορούν απροκάλυπτα τους δασκάλους τους.

Τα άκουγε όλα αυτά ο Δημήτρης και δεν το πίστευε. Γιατί άραγε να συμβαίνουν αυτά;

Δημήτρη μου, είπε ό ένας εκ των δύο συναδέλφων του, είναι γεγονός ότι η συμπεριφορά των μαθητών στο σχολείο μπορεί να επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες που μπορεί να αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου, όπως οι οικονομικές και πολιτικές αλλαγές, αλλαγές στην οικογενειακή δομή, αλόγιστη και κακή χρήση των νέων τεχνολογιών, εκπαιδευτικές αλλαγές που δημιουργούν άγχος και ανασφάλειες στους μαθητές κ.τλ.

Τότε ο έτερος της παρέας συμπλήρωσε. Αγαπητοί μου όλα αυτά τα αίτια που είπατε μπορεί να είναι σωστά και καλά, όμως η κύρια αιτία όλων αυτών είναι η έλλειψη σεβασμού και αυτοσεβασμού. Πρόκειται για δύο αλληλοτροφοδοτούμενες αξίες, που δυστυχώς εκλείπουν σε μεγάλο βαθμό από τη σύγχρονη κοινωνία.  Αυτές οι σπουδαίες αξίες που γεννιούνται και καλλιεργούνται στο μεγαλύτερο βαθμό μέσα στην οικογένεια είναι θέμα παιδείας και εσωτερικής ισορροπίας και πολύ λιγότερο έχουν να κάνουν με πτυχία, διπλώματα κ.λπ. Διάβασα προχθές ένα πολύ ωραίο κείμενο του Ψυχολόγου-Ψυχοθεραπευτή, Αντώνη Σπανού, ο οποίος σε κάποιο σημείο λέει:  «Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να συνυπάρξουν σε ένα κοινωνικό σύνολο ή σε μια ομάδα που περικλείει τόσο πολλή διαφορετικότητα. Το κυριότερο χαρακτηριστικό των ανθρώπων αυτών είναι ότι πιστεύουν πως μειώνοντας τον άλλον αποκτούν μεγαλύτερη υπόσταση οι ίδιοι και συμπληρώνει: Για να αποδεχτείς τον άλλον, δεν χρειάζεται να συμφωνείς ούτε χρειάζεται να ταιριάζεις μαζί του. Τον αποδέχεσαι γιατί τον σέβεσαι, ανεξάρτητα με τα πιστεύω και τις απόψεις του».

Και ο Δημήτρης έκλεισε αυτή την ολιγόλεπτη συζήτηση ρουφώντας και τον λιγοστό καφέ που είχε απομείνει στο φλιτζάνι του: Αγαπητοί μου, η έλλειψη του σεβασμού και του αυτοσεβασμού είναι η κύρια αιτία όλων αυτών των φαινομένων, τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα θέματα. Αν θέλουμε λοιπόν να αλλάξει κάτι, πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας σε αυτές τις αξίες που εκπορεύονται από την ΠΑΙΔΕΙΑ του καθενός μας. Χάρηκα πολύ που σας είδα για λίγο. Εις το επανιδείν.