Τα ανοιχτά προβλήματα στο Δημοτικό Σχολείο: Η περίπτωση των γρίφων

Η ενασχόληση των μαθητών με ανοιχτά προβλήματα έχει θεσπιστεί και επίσημα από το νέο πρόγραμμα σπουδών του Δημοτικού Σχολείου.

Είναι γνωστό, ότι λέγοντας ανοιχτό πρόβλημα εννοούμε ότι τα δεδομένα ή τα ζητούμενα ή και τα δύο του προβλήματος δεν είναι σαφώς καθορισμένα. Είναι λοιπόν προφανές ότι ο μαθητής, για να λύσει αυτού του είδους τα προβλήματα, πρέπει να συμμετάσχει ενεργά στην εκπαιδευτική διαδικασία και να είναι σε θέση να κάνει υποθέσεις χρησιμοποιώντας ενδεχομένως ποικίλες στρατηγικές λύσης. Όλες αυτές οι γνωστικές διαδικασίες που απαιτούνται για τη λύση αυτών των προβλημάτων, γονιμοποιούν τη σκέψη τoυ μαθητή και συμβάλλουν στην ανάπτυξη της κριτικής και δημιουργικής του σκέψης.

Ένα είδος ανοιχτών προβλημάτων είναι και οι γρίφοι, υπό την έννοια ότι το άτομο δοκιμάζει κάποια στρατηγική για να δώσει λύση στο πρόβλημα-γρίφος και όταν οδηγηθεί σε αδιέξοδο, επιλέγει άλλη στρατηγική. Τα προβλήματα-γρίφοι πέρα από το γεγονός ότι «ακονίζουν» το μυαλό του ατόμου, του εξάπτουν το ενδιαφέρον και του χαρίζουν ώρες χαλάρωσης και διασκέδασης.

Υπάρχουν αρκετοί ιστότοποι στο διαδίκτυο που ασχολούνται με τους γρίφους. Προτείνω δύο αξιόλογους:

1) Ο πρώτος ιστότοπος grifoi.org περιέχει αρκετές κατηγορίες γρίφων, όπως: υπολογισμού, έμπνευσης, λογικής, ανάλυσης, συνδυασμών, συνδυαστικής σκέψης, πιθανοτήτων κτλ.

2) Ο δεύτερος ιστότοπος http://papaveri48.blogspot.gr/  ασχολείται με μαθηματικούς γρίφους και προβλήματα σκακιού.

Τέλος θέλω να επισημάνω ότι στα περιοδικά της Μαθηματικής Εταιρείας Ελλάδας «Ευκλείδης», μπορεί ο μαθητής να βρει πάρα πολλούς γρίφους, που θα του κρατήσουν συντροφιά αρκετές ώρες.