Παράγοντες δυσλειτουργίας στη συνεργασία σχολείου και οικογένειας

Είναι γνωστό ότι η καλή συνεργασία μεταξύ σχολείου και οικογένειας έχει ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση καλύτερων συνθηκών λειτουργίας του σχολείου, γεγονός που βοηθά την εκπαιδευτική διαδικασία, η οποία με τη σειρά της οδηγεί στην ισόρροπη γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των μαθητών.

Το ερώτημα όμως που τίθεται είναι: Ποιοι είναι εκείνοι οι παράγοντες που οδηγούν σε δυσλειτουργία τη συνεργασία σχολείου και οικογένειας; Ενδεικτικά, αναφέρουμε κάποιους απ’ αυτούς.

 Ένας πρώτος παράγοντας μπορεί να αναζητηθεί στο γεγονός ότι, ενώ υπάρχει το νομοθετικό πλαίσιο που καθορίζει τη μορφή της συνεργασίας μεταξύ του σχολείου και της οικογένειας, εντούτοις δεν προσδιορίζονται με σαφήνεια τα όρια της παρέμβασης αυτών των δύο εμπλεκομένων φορέων. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος είναι να προκαλούνται αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις. 

Τα χαρακτηριστικά της διεύθυνσης του σχολείου (αν είναι αυταρχικά ή δημοκρατικά) είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας που καθορίζει τον βαθμό της συνεργασίας σχολείου και οικογένειας.

Ένα άλλο σημείο τριβής είναι η σχολική επίδοση και συμπεριφορά των μαθητών. Πολλές φορές υπάρχει μία διάσταση απόψεων μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών σχετικά για τα ζητήματα αυτά, με τους γονείς να μην αποδέχονται την πραγματικότητα, προκειμένου (συνήθως) να αποποιηθούν τις ευθύνες τους.

Λανθασμένες νοοτροπίες της ελληνικής κοινωνίας γίνονται πολλές φορές αφορμή να μην αφήνουν περιθώρια να δημιουργηθούν σχέσεις συνεργασίας και εμπιστοσύνης μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών. Συγκεκριμένα, ένας υπέρμετρος εγωισμός των γονέων (ότι τα γνωρίζουν όλα, επειδή π.χ. κατέχουν κάποια υψηλή θέση στην κοινωνία ή έχουν στο ενεργητικό τους υψηλού επιπέδου σπουδές) έχει ως αποτέλεσμα να προβαίνουν σε αυστηρή κριτική του έργου των εκπαιδευτικών, οι οποίοι στην πραγματικότητα αυτοί είναι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι για την εκπαίδευση των παιδιών τους. Μάλιστα, η αντιπαράθεση αυτή οδηγείται σε αδιέξοδα, όταν οι εκπαιδευτικοί δε χρησιμοποιούν επιστημονικά επιχειρήματα, για να δικαιολογήσουν τη στάση τους ή τις απόψεις τους. 

Τέλος, μπορεί να αναφέρει κανείς ότι οι αντιπαραθέσεις αυτές μπορούν να αμβλυνθούν, αν παραμεριστούν κάποιες νοοτροπίες που έχουν σχέση με τους κανόνες που καθορίζουν το κατά πόσο είναι σε θέση γονείς και εκπαιδευτικοί να ακούνε με προσοχή τις απόψεις και τις θέσεις των άλλων, να τις σέβονται και να τις αντικρούουν χρησιμοποιώντας επιχειρήματα.    

Πηγές:

Μαλικιώση - Λοϊζου, Μ (1994). Συμβουλευτική Ψυχολογία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Μπότου, Α. (2010).  Σχέση σχολείου και οικογένειας . Στο συλλογικό τόμο του Υπουργείου Παιδείας, Συμβουλευτική Γονέων … για ένα ευτυχισμένο αύριο των παιδιών μας, σελ. 132-144.