Πώς οι γονείς θα βοηθήσουν τα παιδιά τους στη μελέτη τους στο σπίτι

ΣΧΟΛΙΟ: Τα παρακάτω είναι τα αξονικά σημεία των εισηγήσεών μου για το θέμα, που έγιναν σε συγκεντρώσεις γονέων πάρα πολλών σχολικών μονάδων

Α)  Ερωτήματα στα οποία θα δοθούν απαντήσεις στη σύντομη αυτή παρέμβαση: 

1. Είναι απαραίτητες για το μαθητή οι κατ’ οίκον εργασίες; Αν ναι, τότε ποια πρέπει να είναι η έκτασή τους;
2. Το σχολείο έχει αποστολή να προσφέρει στο μαθητή μόνο γνώσεις ή πρέπει να ενδιαφέρεται και για το συναισθηματικό του κόσμο;
3. Με βάση τα δεδομένα των επιστημών της αγωγής ποια κατάσταση διαμορφώνεται στο οικογενειακό περιβάλλον;
4. Οι γονείς μπορεί να υποκαταστήσουν τον δάσκαλο;
5. Ποιος είναι ο ρόλος των γονέων στον τομέα της κατ’ οίκον προετοιμασίας του μαθητή;
6. Αν οι γονείς είναι σε θέση να βοηθήσουν τα παιδιά τους, τι πρέπει να κάνουν;

Β) Βασικά σημεία της παρέμβασης:

•  Οι κατ’ οίκον εργασίες είναι απαραίτητες, γιατί συμπληρώνουν την εργασία στο σχολείο, εξαιτίας του γεγονότος ότι οι ημέρες εργασίας των παιδιών στο σχολείο είναι λίγες και ότι το ολοήμερο ωράριο δεν είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές. Πρέπει όμως  να είναι λογικές σε έκταση.
•  Το σχολείο δεν προσφέρει στο μαθητή μόνο γνώσεις, αλλά ενδιαφέρεται και να δημιουργήσει το κατάλληλο ψυχολογικό κλίμα, να καλλιεργήσει στο παιδί δεξιότητες, ενσυναίσθηση, και αξίες. 
•  Καλός δάσκαλος δεν είναι αυτός που δίνει έμφαση στην ποσότητα των εργασιών στο σπίτι αλλά στην ποιότητα αυτών των εργασιών, σταθμίζοντας πάντοτε τη δυσκολία τους σύμφωνα με τις δυνατότητες των μαθητών του.
•  Η χρονική διάρκεια των εργασιών του μαθητή στο σπίτι είναι σύμφωνα με την εγκύκλιο, Φ.12/428/85241/Γ1/18-3-2003 του ΥΠΕΠΘ: Α΄ και Β΄ τάξη: 30 λεπτά, Γ΄ και Δ΄: 40 λεπτά και Ε΄-ΣΤ΄: 60 λεπτά.
•  Είναι γεγονός ότι η σχολική εργασία στο σπίτι είναι σπουδαίος ρυθμιστικός παράγοντας της οικογενειακής ζωής. Αν ο κάθε φορέας αναλάβει το μερίδιο των ευθυνών που του αναλογεί, τότε η οικογενειακή ηρεμία είναι σχεδόν δεδομένη.
•  Οι γονείς δε θα υποκαταστήσουν τον εκπαιδευτικό. Ο ρόλος τους είναι εντελώς διαφορετικός. Ενδεικτικά, αναφέρουμε μερικές από τις υποχρεώσεις τους:

• Να εξασφαλίζουν σωστές συνθήκες εργασίας των παιδιών τους στο σπίτι. Η σχολική απόδοση των παιδιών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες εργασίας στο σπίτι.
•  Το διάβασμα να μη συνδέεται σε καμία περίπτωση με την τιμωρία.
• Να υπάρχει κατάλληλος χώρος στο σπίτι για μελέτη.
• Οι γονείς να σέβονται τις ώρες μελέτης των παιδιών τους (Να αποφεύγουν τους διαπληκτισμούς μεταξύ τους, να μην βάζουν δυνατά την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, ενώ το παιδί τους διαβάζει κ.λπ.).
•  Οι ευχάριστες δραστηριότητες για το παιδιά (περίπατοι, επισκέψεις, παρακολούθηση θεαμάτων κ.λπ.) να προγραμματίζονται στον ελεύθερο χρόνο τους.
• Να ενθαρρύνουν τις προσπάθειες των παιδιών τους επικεντρώνοντας στα θετικά και όχι στα αρνητικά στοιχεία της προσωπικότητάς τους.

•  Επίσης, οι γονείς πρέπει να έχουν υπόψη τους:

•  Να φροντίζουν να έχουν μια αποτελεσματική επικοινωνία με τους εκπαιδευτικούς.
• Να συμμετέχουν σε επιμορφωτικές δραστηριότητες για περισσότερη ενημέρωση.
• Να έχουν υπόψη τους ότι δεν υπάρχουν γενικές συνταγές για το ποια ώρα θα αρχίσει η μελέτη του παιδιού τους. Αυτό θα το καθορίσει το ίδιο το παιδί.
• Να καταλάβουν ότι η μελέτη και η μόρφωσή του παιδιού τους είναι δική του υπόθεση και όχι των άλλων, επομένως λένε στο παιδί: «σκέψου τι έχεις να κάνεις και αποφάσισε από πού θα ξεκινήσεις και πόση ώρα σου χρειάζεται».
• Να έχουν υπόψη ότι υπάρχουν όρια αντοχής στο κάθε παιδί. Για την καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου απαιτούνται κανονικές ώρες ύπνου (περίπου 6-8 ώρες την ημέρα και για τα παιδιά 10 ώρες).
• Το διάβασμα να γίνεται σε συχνά και μέτριας διάρκειας διαστήματα, με όρθια στάση του σώματος και απαιτεί καλή διάθεση και αυτοσυγκέντρωση του παιδιού.
• Η σύγχρονη επιστημονική έρευνα κατέρρευσε το μύθο ότι «όσο πιο πολύ μελετώ τόσο πιο πολύ μαθαίνω». Δεν υπάρχουν γενικοί κανόνες για το πόσο μαθαίνω και σε πόσο χρόνο. Αυτό εξαρτάται από τον καθένα.
• Η αυξημένη ανησυχία των γονέων για την πρόοδο του παιδιού τους, η οποία πολλές φορές συνδέεται με τη δική τους αξιολόγηση, τους οδηγεί σε άστοχες αντιδράσεις.

• Τέλος, αν οι γονείς είναι σε θέση να βοηθήσουν τα παιδιά τους στη μελέτη τους, τότε πρέπει:

• Να τα βοηθήσουν να επισημάνουν τα κύρια σημεία του μαθήματος και να βγάλουν πλαγιότιτλους στις παραγράφους του κειμένου.
• Να κάνουν στα παιδιά ερωτήσεις κατανόησης του κειμένου του μαθήματος. Στόχος τους πρέπει να είναι, τα ίδια τα παιδιά τους να μάθουν να αυτοαξιολογούνται, δηλαδή, να μπορούν να υποβάλουν στον εαυτό τους πιθανά ερωτήματα που θα μπορούσε να τους υποβάλει ο εκπαιδευτικός.
• Να τα βοηθήσουν στην αναζήτηση πληροφοριών από διάφορες πηγές (internet, βιβλία, εγκυκλοπαίδειες κ.λπ).